Η Ελλάδα κάτω από επίθεση τουριστικών καρτέλ
Την τελευταία βδομάδα του Αυγούστου η Ελλάδα υπέστη μια τις από πιο αποτροπιαστικές καταστροφές στην ιστορία της.
Η Δυτική και η Νότια Πελοπόννησος, η Νότια Εύβοια, αλλά και ορισμένα προάστια της Αθήνας, καταστράφηκαν ολοσχερώς από πυρκαγιές. Εξήντα πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους (μια μάνα απανθρακώθηκε μαζί με τα τέσσερα ανήλικα παιδιά της, θυμίζοντας σκηνικό αρχαίας τραγωδίας), αρκετοί ακόμα και τώρα αγνοούνται, χωριά εξαφανίστηκαν από το χάρτη και εκατομμύρια στρέμματα δασικής και αγροτικής γης μεταβλήθηκαν σε στάχτες και αποκαΐδια.
Πέρα από την απώλεια (πάρα πολλών) ανθρώπινων ζωών, η καταστροφή που προκάλεσαν οι εμπρηστές θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες, που θα αρχίσουν να φαίνονται σε βάθος χρόνου. Ο αφανισμός των δασών θα προκαλέσει γενική αύξηση της θερμοκρασίας, πλημμύρες το χειμώνα, διάβρωση του εδάφους και κατολισθήσεις. Επιπλέον οι κατεστραμμένες περιοχές θα σημαδευτούν από ραγδαία αύξηση της ανεργίας, τεράστια εσωτερική μετανάστευση του ντόπιου πληθυσμού στην Αθήνα ή σε άλλες μεγάλες πόλεις, ενώ ολόκληρη η Ελλάδα θα υποστεί γενική πτώση της αγροτικής παραγωγής, καθώς οι περιοχές αυτές ήταν σημαντικές παραγωγοί λαχανικών, φρούτων και, κυρίως, ελαιόλαδου.
Αναμφίβολα λοιπόν πρόκειται για ένα τεράστιο έγκλημα.
Ένα έγκλημα όμως που δεν φαίνεται να είναι και τόσο... ακούσιο. Οι περίπου 290 εστίες φωτιάς που ξέσπασαν σε Πελοπόννησο και Εύβοια για κάθε πολίτη καλής πίστης, για κάθε πολίτη ο οποίος δεν έχει (ή δεν επιθυμεί να έχει) «γραμμή» από κόμματα ή κομματίδια, παραπέμπουν ευθέως σε ένα οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού.
Ποιος έβαλε 290 εστίες φωτιάς; Γριές και γέροι 70-80 χρονών που συνελήφθησαν από τις επίσημες ελληνικές αρχές; Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ), για να κερδίσει πόντους στις εκλογές; Μήπως... αναρχοαυτόνομοι, ξένος δάκτυλος, τρομοκράτες;
Μόνο έλληνες του εξωτερικού μπορούν να «χάψουν» τα διάφορα μυθεύματα που ψιθυρίζονται τον τελευταίο καιρό. Όσοι ζουν στην Ελλάδα κατάλαβαν, ένιωσαν, υποψιάστηκαν τι μπορεί να συμβαίνει.
Τι συμβαίνει λοιπόν; Ποιος ή ποιοι μπορεί να είχαν συμφέρον να γίνουν στάχτη και αποκαΐδια εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα ελληνικών δασικών εκτάσεων;
Μήπως αυτός ή αυτοί που θα αποκόμιζαν και το μέγιστο δυνατό όφελος από μια τέτοια ολοσχερή καταστροφή; Ας εξετάσουμε προσεκτικά όλα τα δεδομένα...
Η Ιονία Οδός
Η κατασκευή νέου αυτοκινητόδρομου στην Πελοπόννησο με την ονομασία «Ιονία Οδός» (συγκεκριμένα το νότιο τμήμα της Ιονίας Οδού, καθώς η Ιονία εκτείνεται επίσης στην Κεντρική και στη Νότια Ελλάδα), που συνδέει τις τέσσερις μεγαλύτερες πόλεις της, Κόρινθο, Πάτρα, Πύργο και Καλαμάτα, εμφανίστηκε ως σχέδιο το 1996, αλλά δεν υλοποιήθηκε αμέσως λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, οι οποίοι απορρόφησαν το μεγαλύτερο μέρος των κρατικών πόρων. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υποσχέθηκε το 2004 να ξεκινήσει σύντομα την κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου. Τελικά η κατασκευή του δημοπρατήθηκε τον Ιούλιο του 2007 στις ελληνικές και πολυεθνικές κατασκευαστικές εταιρείες Vinci - Ελλ. Τεχνοδομική - TEV, Άκτωρ, J&P Avax, Hochtief και Αθηνά και είχε δρομολογηθεί να ξεκινήσει αμέσως, με την προοπτική να ολοκληρωθεί το 2011
[i].
Η Ιονία Οδός θα εξασφάλιζε οδική πρόσβαση στις τεράστιες τουριστικές εγκαταστάσεις που κατασκευάζονταν στη δυτική Πελοπόννησο, καθώς και σε εκείνες που σχεδιαζόταν να κατασκευαστούν, και επομένως η ολοκλήρωσή της δεν θα έπρεπε να πάρει περισσότερο από τον απαιτούμενο χρόνο.
Το μόνο πρόβλημα που ανέκυπτε ήταν μερικά «ενοχλητικά» δάση, βιότοποι και οικοσυστήματα, αλλά και ορισμένοι οικολόγοι ή τοπικοί ακτιβιστές. Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στην Ηλεία Γιώργος Κοντογιάννης δήλωνε το 2004: «Πεποίθηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ είναι ότι η Ιονία Οδός πρέπει να προχωρήσει με πολύ γρήγορο ρυθμό ώστε να καλυφθούν οι τεράστιες καθυστερήσεις των τελευταίων ετών»
[ii].
Η Ιονία είχε αρχικά προγραμματιστεί να περάσει από μέρη υψίστης περιβαλλοντικής σημασίας, όπως η λίμνη Καϊάφα στην περιοχή της Ζαχάρως, η οποία μάλιστα είχε συμπεριληφθεί και στον ευρωπαϊκό περιβαλλοντολογικό κατάλογο Natura 2000, χαρακτηριζόμενη ως περιοχή «υψηλής προστασίας». Όπως μάλιστα επισήμαινε τον Ιούλιο ο πρόεδρος του Συλλόγου Περιβαλλοντικής Προστασίας Ζαχάρως Κώστας Αγραπιδάς: «Ο συνδυασμός χερσαίου και λιμναίου οικοσυστήματος, καθώς και η ταυτόχρονη συνύπαρξή τους με τις αρχαιότητες, τους μυθολογικούς τόπους και την ιαματική πηγή, καθιστά το οικοσύστημα Καϊάφα ένα μοναδικό σύμπλεγμα, το οποίο έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος και τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».
Παρά τις αφόρητες πιέσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ, το νομαρχιακό συμβούλιο Ηλείας, στο οποίο υπάγεται η προαναφερθείσα περιοχή, αρνήθηκε να παραχωρήσει τη λίμνη Καϊάφα για την κατασκευή της Ιονίας Οδού. Σύμφωνα ωστόσο με τους ισχυρισμούς του κ. Αγραπιδά, υπήρχε δυνατότητα εναλλακτικής χάραξης της Οδού, ώστε να μη διέρχεται από την περιοχή. Ενδεχομένως όμως να ήταν μεγαλύτερη σε μήκος (και σε κόστος)
[iii] . Τελικά το υπουργείο ενέδωσε στα (αλλεπάλληλα) αιτήματα των κατοίκων και αποφάσισε στις 24 Ιουλίου να ακολουθήσει άλλη χάραξη για την Ιονία, προκειμένου να μη διέρχεται από τη λίμνη και να μη θίγεται έτσι το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής
[iv] .
Ωστόσο τα σχέδια άλλαξαν: μόλις ένα μήνα αργότερα η περιοχή γύρω από τη λίμνη Καϊάφα κάηκε ολοσχερώς. Όλως δε τυχαίως, οι εστίες των περισσότερων πυρκαγιών που ξέσπασαν συμπίπτουν απόλυτα με το αρχικό σχέδιο χάραξης της Ιονίας Οδού...
Αρκεί κανείς να συγκρίνει την εικόνα της φλεγόμενης Πελοποννήσου από δορυφόρο της NASA με το αρχικό σχέδιο της Ιονίας Οδού και θα βγάλει ένα πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα. Τι είδους συμπέρασμα θα είναι αυτό;
Πολύ απλά, το ότι οι κατασκευαστές της Ιονίας Οδού τώρα θα έχουν αντιμετωπίσουν την ελάχιστη δυνατή αντίσταση στην εκμετάλλευση της κατεστραμμένης περιοχής.
«Επενδύσεις» στα αποκαΐδια
Η λίμνη Καϊάφα είχε όμως έλξει το ενδιαφέρον και άλλων «επενδυτών». Το 2003 ο τότε υφυπουργός Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Γεωργακόπουλος κατηγορήθηκε ότι πίεζε την Κτηματική Υπηρεσία Ηλείας -απ' όπου και εκλέγεται- να αποχαρακτηρίσει τη λίμνη Καϊάφα από προστατευόμενη περιοχή για να την παραχωρήσει σε μεγάλα τουριστικά τραστ, με σκοπό την ανέγερση ξενοδοχειακών συμπλεγμάτων αλλά και γηπέδων γκολφ.
Ο ίδιος είχε παρουσιάσει μια έκθεση στην οποία προτεινόταν μια επένδυση 150 εκατομμυρίων ευρώ για τον «εκσυγχρονισμό» των ιαματικών λουτρών και την κατασκευή άλλων εγκαταστάσεων στην περιοχή
[v]. Παράλληλα, δεν παρέλειπε κάθε λίγο και λιγάκι να αποκαλεί τους οικολόγους που αντιδρούσαν στα σχέδια αυτά «οικοτρομοκράτες»
[vi] .
Τώρα λοιπόν που ο πανέμορφος αυτός βιότοπος γύρω από τη λίμνη έχει κατακαεί, οι «επενδυτές» (και οι πολιτικοί ατζέντηδές τους) δεν προβλέπεται να αντιμετωπίσουν και πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια ή τους ενοχλητικούς «οικοτρομοκράτες» για να την αποχαρακτηρίσουν.
Πέρα όμως από τη λίμνη Καϊάφα, και άλλα μέρη της Δυτικής Πελοποννήσου, μέσα (ή δίπλα) από τα οποία θα περάσει η Ιονία Οδός, θεωρούνται ιδανικά για την ανάπτυξη τουριστικών επιχειρήσεων. Στη Μεσσηνία λ.χ. πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ πρόκειται να επενδυθούν για την κατασκευή έντεκα μεγάλων ξενοδοχειακών συγκροτημάτων πέντε αστέρων, πολυτελών εξοχικών βιλών, μονάδων θαλασσοθεραπείας και σπα, ενός συνεδριακού κέντρου, καθώς και τεσσάρων (τεράστιων) γηπέδων γκολφ. Ο κύριος επενδυτής στην περιοχή αυτή φαίνεται ότι είναι ο εφοπλιστής Βασίλης Κωνσταντακόπουλος, επικεφαλής της εταιρείας Costamare Shipping SA., με έδρα τον Παναμά, αλλά και ισχυροί διεθνείς επιχειρηματικοί όμιλοι. Η πολυεθνική Kempinski, που δραστηριοποιείται κυρίως στη ΝΑ Ασία, πρόκειται να αναλάβει την εκμετάλλευση των μονάδων θαλασσοθεραπείας και σπα, ενώ μεγάλο αμερικανικό γραφείο έχει αναλάβει την εκμετάλλευση των γηπέδων γκολφ
[vii] . Ο εν λόγω επιχειρηματίας λέγεται ότι έχει απαλλοτριώσει τεράστιες εκτάσεις αγροτικής γης με ελιές -πολλές φορές χωρίς τη συγκατάθεση των ιδιοκτητών της-, αλλά και εκτάσεις σε περιοχές δίπλα στη λιμνοθάλασσα του Ναβαρίνου (επίσης προστατευόμενη από τη Natura 2000), παραβιάζοντας, όπως ακούγεται, ανοιχτά το νόμο. Τα λιγοστά «γραφειοκρατικά» προβλήματα σε σχέση με τις άδειες από την Αρχαιολογική και τη Δασική Υπηρεσία που παρέμεναν ξεπεράστηκαν το 2005, ύστερα από μια επίσκεψή του στο προεδρικό μέγαρο και τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή...
Παράλληλα ο ίδιος εξασφάλισε επιχορήγηση(!) 45% από το κράτος για τις «επενδύσεις» του
[viii] . Και προφανώς τώρα, που μεγάλο μέρος της Μεσσηνίας καταστράφηκε ολοσχερώς από τις πυρκαγιές, θα έχει πλέον τη δυνατότητα να επεκτείνει τις επιχειρήσεις του στις κατεστραμμένες περιοχές, απαλλοτριώνοντας μάλιστα και την απαιτούμενη γη σε εξευτελιστικές τιμές...
Ένα άλλο μέρος στη Δυτική Πελοπόννησο που θεωρούνταν «κελεπούρι» εδώ και καιρό από τους «επενδυτές» είναι το Κατάκωλο Ηλείας. Ως παράδειγμα αναφέρουμε ότι στα τέλη Αυγούστου ο διεθνής επιχειρηματικός όμιλος World Trade Center Group έστειλε τον αντιπρόεδρό του, David Η. Lee, στην Ηλεία να επικυρώσει μια συμφωνία με κρατικούς και τοπικούς παράγοντες για την «ανάπτυξη» της περιοχής
[ix] .
Αλλά και για την περιοχή γύρω από την αρχαία Ολυμπία είχαν γίνει συζητήσεις πιθανής τουριστικής εκμετάλλευσης. Πλήθος εγχώριων και ξένων «επενδυτών» είχαν προτείνει την αξιοποίηση του περιβάλλοντος χώρου με το να χτιστούν σύγχρονα στάδια, ξενοδοχεία και άλλες εγκαταστάσεις. Επίσης είχαν προτείνει ακόμα και τη χρήση για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων
[x]. Ένας από τους λόγους για τους οποίους μέχρι τώρα δεν μπορούσε να γίνει εφικτή η εφαρμογή αυτών των σχεδίων ήταν ότι η περιβάλλουσα περιοχή απλώς τύχαινε να είναι δάσος. Μετά τη φωτιά ωστόσο, την Ολυμπία δεν την περιβάλλει πια δάσος. Το εμπόδιο αυτό έπαψε να υφίσταται...
Κατά τα άλλα, είναι τοις πάσι γνωστό ότι η Δυτική Πελοπόννησος έχει μερικές από τις πιο μαγευτικές ακτές σε όλη τη χώρα. Αρκετοί επίσης γνωρίζουν ότι οι κάτοικοί της είναι από αρχαιοτάτων χρόνων παραδοσιακά προσηλωμένοι στις ιδιοκτησίες τους και ουδέποτε θα επιθυμούσαν να αντίκριζαν μια μέρα τη γη τους να την εκμεταλλεύονται τουριστικά πολυεθνικές «αναπτυξιακές» εταιρείες.
Έχοντας λοιπόν γνώση αυτού του στοιχείου οι τουριστικοί «επενδυτές», αντιλαμβάνονταν ότι για να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν την περιοχή έπρεπε πρώτα να καταστραφεί οποιαδήποτε πιθανή αντίδραση στα σχέδιά τους.
Ο ρόλος των Γερμανών
Ο Ταΰγετος και ο Πάρνωνας κάηκαν. Ποιος μπορεί να είχε συμφέρον να καούν τα βουνά;
Στις παρακείμενες τοπικές κοινωνίες ήταν από καιρό τοις πάσι γνωστό ότι ισχυρός γερμανικός όμιλος συμφερόντων επιθυμούσε διακαώς να κατασκευάσει πάνω στα δύο αυτά όρη χιονοδρομικά κέντρα και σαλέ. Οι Γερμανοί ενδιαφέρονταν επίσης και για την εκμετάλλευση του Γράμμου στη Βόρεια Ελλάδα, ο οποίος κάηκε μερικώς τον Ιούλιο...
Το γερμανικό κεφάλαιο ήταν παράλληλα δραστήριο στη Δυτική Πελοπόννησο και στην Εύβοια, αγοράζοντας τεράστιες εκτάσεις γης είτε μέσω ιδιωτών είτε μέσω offshore εταιριών. Μία από τις ανάδοχες γερμανικές εταιρίες για την κατασκευή της Ιονίας Οδού, η Hochtief, ανήκει στον κ. Καϊτέλ.
Το γεγονός ότι ο τελευταίος είναι γιος του ομώνυμου και διαβόητου στρατηγού των ναζιστών δεν φαίνεται να βαρύνει και πολύ στη συνείδηση των αρμοδίων: οι περισσότεροι εξάλλου απ' αυτούς είχαν από καιρό αντιληφθεί, νομοτελειακά και με μια δόση μοιρολατρίας, ότι ο γερμανικός ιμπεριαλισμός μπορεί να απέτυχε να υποτάξει την Ελλάδα στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, τα κατάφερε όμως το 2007. Χωρίς στρατιωτικές εισβολές, τανκς και βαρέα όπλα, μόνο με μερικές φωτιές, με πακτωλό μάρκων και με τη βοήθεια των σύγχρονων δοσιλόγων, των σύγχρονων ταγμάτων ασφαλείας: των κεντρικών και τοπικών αρμοδίων της δημόσιας διοίκησης.
Δεν θα 'πρεπε ίσως εδώ να αγνοηθεί και ο -επίσης σημαντικός- ρόλος Βρετανών και Αμερικανών. Έχοντας σχεδόν «καταλάβει» την Κέρκυρα και την Κρήτη με ξενοδοχεία και γήπεδα γκολφ, άρχισαν να ορέγονται και την Πελοπόννησο. Έτσι, αγόρασαν τεράστιες εκτάσεις γης και τώρα ετοιμάζονται να τις «αξιοποιήσουν» τουριστικά.
Το λόμπι του γκολφ
Ένα από τα ισχυρότερα μπλοκ συμφερόντων -αν όχι το ισχυρότερο- από αυτά που επιθυμούν διακαώς την τουριστική «ανάπτυξη» των ελληνικών ακτών είναι κι εκείνο των κατασκευαστών γηπέδων γκολφ. Η τεραστίου μεγέθους περιβαλλοντική καταστροφή που θα προκαλέσει η κατασκευή τέτοιων γηπέδων (από τη σπατάλη νερού, τη χρήση μεγάλων ποσοτήτων λιπασμάτων και τη διατάραξη των παρακείμενων οικοσυστημάτων) δεν φαίνεται να απασχολεί και πολύ την κυβέρνηση. Τουναντίον, κάνει ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να παραχωρηθούν τεράστιες εκτάσεις γης της υπαίθρου σε «επενδυτές» γκολφ.
Έτσι, ο υπουργός Δημόσιων Έργων Γιώργος Σουφλιάς δήλωνε το Μάιο του 2007 σχετικά με το ζήτημα των γηπέδων γκολφ: «Η Ελλάδα έχει μόνο(!) έξι γήπεδα, ενώ η Γαλλία πάνω από 500, η Ιταλία πάνω από 200, η Ισπανία πάνω από 300 και η Πορτογαλία 36». Παράλληλα άλλο υψηλόβαθμο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος, ο υφυπουργός Οικονομικών Πέτρος Δούκας, που όλως τυχαίως είναι και πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γκολφ, είχε δηλώσει δημόσια το 2005: «Είναι αναγκαία(!) πολύ περισσότερα γήπεδα γκολφ».
Επιπλέον αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι και η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ, πριν από τις εκλογές του 2004, υποστήριζε την επέκταση της βιομηχανίας γκολφ στην Ελλάδα, ενώ μετά τις εκλογές, τις οποίες έχασε, δεν αντιπολιτεύτηκε καθόλου την πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας στο θέμα αυτό
[xi] .
Κατά τα άλλα, όλες οι περιβαλλοντικές μελέτες και εκθέσεις, που προειδοποιούσαν για την καταστροφή που θα προκαλούσαν τα γήπεδα γκολφ, αγνοήθηκαν παντελώς.
«Ποιος παρακάμπτει μελέτες για χάρη της τουριστικής ανάπτυξης;» διαμαρτυρόταν έντονα τότε η Ελένη Μπριασούλη, καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου. «Νομίζουν ότι θα γεμίσουν έτσι τα ξενοδοχεία; Το 70% του παγκόσμιου τουρισμού χειραγωγείται από έναν οργανισμό ( σ.σ.: Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού). Αυτοί προωθούν το σύμπλεγμα του γκόλφερ και εκβιάζουν κι εμάς να αποδεχτούμε αυτό το μοντέλο. Έτσι έγινε και με τις πισίνες». Ποιο σύμπλεγμα τουρίστα εννοούσε ακριβώς η Ελένη Μπριασούλη; «Το μοντέλο αυτό του τουρισμού είναι ο ξένος που έρχεται και τα κάνει ό-λ-α μέσα στην τουριστική εγκατάστασή του. Δεν βγαίνει έξω, δεν καταναλώνει τίποτα ντόπιο! Και φυσικά τα πάντα παράγονται και κατασκευάζονται από μεγάλες εταιρείες»
[xii] .
Η μεγάλη ακτογραμμή της Δυτικής Πελοποννήσου φάνταζε ιδανική για την ανέγερση γηπέδων γκολφ. Από το 2005 κιόλας, η Διεθνής Ομοσπονδία Γκολφ ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξη ότι το 2006 και 2007 θα γινόταν το μεγάλο «μπαμ» για το γκολφ
[xiii].
Υπήρχε όμως ένα κώλυμα. Ποιο ήταν αυτό; Μέχρι στιγμής ντόπιοι και οικολόγοι αγωνίζονταν σκληρά εναντίον αυτής της «προοπτικής». Τώρα όμως που οι κατεστραμμένες από την πυρκαγιά περιοχές δεν έχουν περιβαλλοντική αξία, αυτό το «μπαμ» δεν προβλέπεται να συναντήσει και πολύ μεγάλη αντίσταση...
Και σαν να μην έφτανε όλο αυτό, ο ίδιος ο Πέτρος Δούκας εμφανίστηκε στην τηλεόραση δυο μέρες μετά την καταστροφή και προσπάθησε να... απαλύνει τον πόνο των κατοίκων των πληγεισών περιοχών με την υπόσχεση ότι ένα μεγάλο αναπτυξιακό τουριστικό σχέδιο (κατασκευή γηπέδου γκολφ...) θα αρχίσει να υλοποιείται αμέσως!
Τα δε ΜΜΕ, κρατικά και ιδιωτικά, παρουσίαζαν το σχέδιο αυτό ως «ευεργεσία»...
Συνενοχή κυβέρνησης και αντιπολίτευσης
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, από το 2004 που ανέλαβε την εξουσία, αφιέρωσε εαυτόν στην κατεύθυνση της τουριστικής «αξιοποίησης» της ελληνικής υπαίθρου και των ακτών της, με σκοπό να αυξηθεί η ετήσια εισροή τουριστών στην Ελλάδα.
«Υπάρχουν ένα εκατομμύριο Ευρωπαίοι που ενδιαφέρονται να αγοράσουν θερινή κατοικία στην Ελλάδα» ήταν ένα από τα κύρια επιχειρήματα των κυβερνητικών αξιωματούχων, οι οποίοι συνήθιζαν να αναφέρονται στον τουρισμό ωσάν να είναι η «βαριά βιομηχανία της Ελλάδας»
[xiv] .
Ως εκ τούτου, το υπουργεία Δημόσιων Έργων και Τουρισμού επεξεργάστηκαν ένα σχέδιο τουριστικής «ανάπτυξης», υπό την ονομασία «Νέο Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό», το οποίο φυσικά προσέφερε αφειδώς γη και ύδωρ στα τουριστικά καρτέλ. Σύμφωνα με το προαναφερθέν σχέδιο, ένας «επενδυτής» μπορεί να αγοράσει γη οπουδήποτε και απλώς ονομάζοντας την επένδυσή του «τουριστική» να πάρει γενναία επιδότηση και να χτίσει τέσσερις φορές περισσότερη έκταση από όση ένας ιδιώτης - με τον όρο βέβαια να πουλήσει το 70% των κατοικιών σε ιδιώτες και να λειτουργήσει το υπόλοιπο 30% ως ξενοδοχείο.
Έχει επίσης τη δυνατότητα να χτίσει σε περιβαλλοντικά προστατευόμενες περιοχές ή βραχονησίδες, αρκεί να τις ονομάσει «τουριστικές»! Μήπως φαντάζει ολίγον τι τριτοκοσμική αυτή η κατάσταση;
Όχι αδίκως, αν λάβουμε υπόψη ότι τέτοιου είδους καταστάσεις συμβαίνουν σε χώρες όπου παρατηρείται παντελής απουσία Εθνικού Κτηματολογίου και Δασολογίου, τα οποία θα κατοχύρωναν τις δασικές εκτάσεις και τους βιοτόπους και θα έκοβαν τυχόν πιθανές «ορέξεις»
[xv] .
Και η Ελλάδα, αν και έχει λάβει από την ΕΕ τα αναγκαία κονδύλια, δεν έχει προχωρήσει ακόμα στην εκπόνησή του...
Ωστόσο, προκειμένου αυτό το σχέδιο «ανάπτυξης» να είναι απόλυτα επιτυχές, έπρεπε να λάβει χώρα και μια γενικότερη αναθεώρηση της χωροταξίας στην Ελλάδα. Εν ολίγοις να μπορούν να δοθούν άδειες εκχέρσωσης δασικών εκτάσεων.
Έτσι, το 2007 η κυβέρνηση εισηγήθηκε στη Βουλή μια συνταγματική αναθεώρηση σύμφωνα με την οποία το Άρθρο 24 (εγγυάται την πλήρη απαγόρευση οικοδόμησης σε δασικές εκτάσεις) πρακτικά καταργούνταν. Η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ καταδίκασε έντονα την αναθεώρηση και παρεμπόδισε την επικύρωση της αναθεώρησης, αποσύροντας μάλιστα και τους βουλευτές του από την ψηφοφορία. Λίγα χρόνια πριν, είχε εξελιχθεί η ίδια σκηνή, αλλά με... ανάποδους ρόλους: το 2003, που το ΠΑΣΟΚ κατείχε την εξουσία, προσπάθησε να περάσει πανομοιότυπη μεταρρύθμιση, αλλά η αξιωματική αντιπολίτευση της Νέας Δημοκρατίας αρνήθηκε να την υποστηρίξει...
Το Άρθρο 24 τελικά δεν καταργήθηκε, οι υποψήφιοι εμπρηστές όμως έπαιρναν το πρώτο «πράσινο φως» για να αρχίσουν να υλοποιούν τα σχέδιά τους.
Παράλληλα, το υφυπουργείο Περιβάλλοντος, που τυγχάνει να υπάγεται στο υπουργείο Δημόσιων Έργων και είναι υπεύθυνο για την απορρόφηση των κρατικών κονδυλίων ως προς την προστασία δασών και βιοτόπων, μόνο ενέργειες προς όφελος του περιβάλλοντος δεν έκανε. Τα περισσότερα από τα -ήδη πενιχρά- κονδύλια για την περιβαλλοντική προστασία τα έστελνε πίσω(!) στο υπουργείο Δημόσιων Έργων, για να υποστηριχτούν διάφορα υπό κατασκευήν έργα. Η μόνιμη επωδός που ψιθυριζόταν σαν δικαιολογία για αυτό ήταν: «Το Υφυπουργείο Περιβάλλοντος δεν είναι σε θέση να τα αξιοποιήσει όλα»
[xvi] ...
Και ένας άλλος όμως παράγοντας φαίνεται ότι βάρυνε καταλυτικά στο πρόσφατο ολοκαύτωμα: ο παραγκωνισμός της Πυροσβεστικής. Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται η εν λόγω υπηρεσία, δεν προχώρησε στις απαιτούμενες προσλήψεις προσωπικού, προτιμώντας να προσλάβει χιλιάδες νέους αστυνομικούς (πιο αναγκαίους, φαίνεται...) αλλά και... αγροφύλακες.
Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες μέσα από το Πυροσβεστικό Σώμα, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Βύρων Πολύδωρας έσπευσε να μεταθέσει αξιωματικούς που ήταν μέλη του κυβερνώντος κόμματος σε θέσεις-κλειδιά, οι οποίοι δυστυχώς αποδείχτηκαν αν όχι παντελώς ανίκανοι, τουλάχιστον ανεπαρκείς, στην αντιμετώπιση των πολυάριθμων πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν
[xvii] . Παράλληλα το υπουργείο φρόντισε να αχρηστεύσει εντελώς και το ρόλο της Δασικής Υπηρεσίας στη δασοπυρόσβεση, παραχωρώντας τον αμιγώς στην Πυροσβεστική, σε μια υπηρεσία που δεν γνώριζε πώς να προσανατολιστεί μες στα δάση αν δεν υπήρχε επαρκής χαρτογράφηση...
Η ώρα είχε πια φτάσει
Τα τουριστικά καρτέλ είχαν από νωρίς «διαγνώσει» όλη αυτήν την ατμόσφαιρα ανεπάρκειας. Και ενθαρρυμένα από το εκρηκτικό κοκτέιλ «υψηλότατες θερμοκρασίες - ισχυροί άνεμοι» των τελευταίων ημερών, διαισθάνθηκαν ότι ήρθε η ώρα τους...
Δεν έμενε πια τίποτα άλλο παρά να βρεθούν και οι φυσικοί αυτουργοί (ίσως οικονομικά εξαθλιωμένοι, με ελαφρώς ελαστική συνείδηση, μετανάστες, τοπικοί παρίες ή γενικώς φτωχοδιάβολοι ή ακόμα -ποιος ξέρει;- και έμμισθοι πράκτορες), των οποίων οι τραπεζικές καταθέσεις θα αυξάνονταν με μερικές χιλιάδες ευρώ. Την κατάλληλη στιγμή τα εμπρηστικά σχέδια μπήκαν σε πλήρη εφαρμογή...
Αποδιοπομπαίοι τράγοι
Μόλις μαίνονταν οι πρώτες φωτιές, όλοι πίστεψαν ότι επρόκειτο για τους συνήθεις οικοπεδοφάγους που καίνε κομμάτια δασικών εκτάσεων κάθε χρόνο με σκοπό να χτίσουν μετά σ' αυτές. Όταν όμως ξέσπαγαν ολοένα και νέες φωτιές, που στην κυριολεξία κατέκαψαν ολόκληρα χωριά και σκότωσαν δεκάδες ανθρώπους, πολλοί άρχισαν να υποψιάζονται ότι κάτι σάπιο συμβαίνει στο Βασίλειο της Δανιμαρκίας...
Ήταν εμφανές ότι η Ελλάδα δεχόταν επίθεση. Αυτό το πρόσεξε και η κυβέρνηση. Από ποιους όμως; Έπρεπε να βρεθεί γρήγορα ο φταίχτης. Κα ι εφόσον η Πυροσβεστική και η πολιτική της ηγεσία αποδείχθηκαν παντελώς ανίκανες, η ΝΔ επιχείρησε να αξιοποιήσει τον όλεθρο που προκάλεσαν τα καρτέλ προς... όφελός της!
Δύο μέρες μετά την πύρινη κόλαση, ο Πρωθυπουργός, ακολουθώντας παραινέσεις επικοινωνιακών του συμβούλων, εμφανιζόταν στην τηλεόραση φορώντας ένα απλό μπουφάν (όπως ο αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους αμέσως μετά την 11η Σεπτεμβρίου) και δήλωνε ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει «οργανωμένη τρομοκρατική απειλή».
Και αν ο ίδιος ούτε καν διανοήθηκε να κατονομάσει δημοσίως τους αληθινούς τρομοκράτες, των οποίων την ταυτότητα προφανώς γνωρίζει, κυβερνητικά μεγαλοστελέχια έβγαιναν υπογείως και κατάγγελναν είτε πασοκικές συνωμοσίες είτε δάκτυλο ξένης χώρας... Ορισμένοι μάλιστα έφτασαν μέχρι το (φαιδρότατο) σημείο να υπονοήσουν ότι τις πυρκαγιές τις έβαλαν άτομα του αναρχοαυτόνομου χώρου, «για να αποσταθεροποιήσουν τη Δημοκρατία»!
Τα δε προσκείμενα στην κυβέρνηση ΜΜΕ επινοούσαν κάθε μ νέους «εχθρούς»: Τούρκους, Αλβανούς, Σκοπιανούς.
Από την άλλη, το ΠΑΣΟΚ έσπευσε αμέσως να καταδικάσει όλα αυτά τα σενάρια, σαν θεωρίες συνωμοσίας, αλλά, μην μπορώντας (ή μη θέλοντας) να κατονομάσει το ποιος μπορεί να είναι αυτός που βάζει... 290 εστίες φωτιάς ταυτοχρόνως φρόντισε να ρίξει όλο το φταίξιμο στην κυβέρνηση κατηγορώντας την για ανικανότητα. Η αντιπαράθεση του ΠΑΣΟΚ με τα πανίσχυρα τουριστικά καρτέλ ίσως άλλωστε να του κόστιζε μεγάλες μερίδες ψηφοφόρων στις επικείμενες εκλογές...
Εν τω μεταξύ η Αστυνομία και οι υπαγόμενες σ' αυτήν μυστικές υπηρεσίες έδειξαν ότι θα έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να εντοπιστούν οι αυτουργοί του εγκλήματος. Αποτέλεσμα; Η σύλληψη μιας ηλικιωμένης γυναίκας στη Ζαχάρω για πρόκληση πυρκαγιάς ενώ μαγείρευε στην αυλή της, ενός Αλβανού μετανάστη που επαγγέλθηκε παραπλανητικά ότι είχε βάλει φωτιές με σκοπό να εκδικηθεί τους Έλληνες εργοδότες που τον είχαν κακομεταχειριστεί, αλλά και ενός 62χρονου με ψυχολογικά προβλήματα, παλιού στελέχους του ΠΑΣΟΚ ( σ.σ.: βρέθηκε επιτέλους ο ένοχος!), που συνελήφθη στην Αρεόπολη Λακωνίας και ο οποίος εξαναγκάστηκε, όπως αργότερα έγινε γνωστό, να ομολογήσει ότι ήταν ένας από τους εμπρηστές
[xviii]...
Πολλοί άρχισαν να αναρωτιούνται μήπως στην περίπτωση αυτή η Αστυνομία δεν δρούσε κατ' ανάγκην με τη (γνωστή) ανικανότητά της, αλλά ίσως να της είχε ανατεθεί μια αποστολή θόλωσης των νερών...
Ο τραγικός επίλογος
Μέρα με τη μέρα, όσο βγαίνουν όλο και περισσότερα στοιχεία στη δημοσιότητα, καθίσταται ολοένα και πιο εμφανής ο «ύποπτος» ρόλος των τουριστικών καρτέλ σ' αυτήν την υπόθεση.
Όλη δε η Πελοπόννησος βοά πια ότι τουριστικά μπλοκ της Δ. Ευρώπης (και της Αμερικής), με τη συνεργασία Ελλήνων επιχειρηματικών αντιπροσώπων και την ανοχή ντόπιων πολιτικών, από καιρό προσπαθούν να μετατρέψουν την περιοχή τους σε τεράστιο τουριστικό θέρετρο για πλούσιους Ευρωπαίους (και Αμερικανούς) και τους κατοίκους της σε σερβιτόρους.
Αν όμως σκόπευαν να την αξιοποιήσουν, γιατί να φτάσουν στο σημείο να την... κάψουν;
Την απάντηση μας τη δίνει, πάλι, η ίδια η Πελοπόννησος, οι... ιθαγενείς της οποίας δεν έδειχναν και πολύ σύμφωνοι σ' ένα τέτοιο σχέδιο. Το μόνο που δεν ήθελαν οι Πελοποννήσιοι θα ήταν να ξυπνήσουν μια μέρα και να δουν εκποιημένη τη γη τους, κοψοχρονιά, σε μια πολυεθνική και τους εαυτούς τους σε ρόλο σύγχρονων ειλώτων.
Ασκήθηκαν λοιπόν πιέσεις - οικονομικές και άλλου τύπου. Κι αυτές όμως δεν απέδωσαν. Και όταν πια κρίθηκε ότι όλες οι προσπάθειες ναυάγησαν, ένα πράγμα μόνο φαινόταν ότι θα έσωζε τα σχέδια των «επενδυτών»: μια τυχαία πύρινη λαίλαπα...
Η οποία ήρθε.
Μέχρι στιγμής, τα ευρωαμερικανικά καρτέλ φαίνεται ότι έχουν πετύχει το στόχο τους: ερήμωσαν ένα μεγάλο κομμάτι της Ελλάδας.
Θα καταφέρουν να ερημώσουν και την υπόλοιπη χώρα;
Ο μόνος που μπορεί να απαντήσει σ' αυτό είναι ο ίδιος ο (πληγείς) λαός:
Θα ξαναπάρει στα χέρια του τη γη που του ανήκει ή θα παραδοθεί αμαχητί στις τουριστικές βιομηχανίες που έ-ρ-χ-ο-ν-τ-α-ι οσονούπω σε Ολυμπία, Ζαχάρω, Ταΰγετο και Πάρνωνα;
Αυτός θα αποφασίσει...
[i] Έτοιμος μέχρι το καλοκαίρι του 2011 ο αυτοκινητόδρομος Κορίνθου - Πατρών - Πύργου, GoWest.Gr, 24/7/07,
http://www.gowest.gr/index2.php?option=com_content&task=view&id=9777...&Itemid=1585[ii] Η ΝΔ θα θέσει τέλος στο «θέατρο» του ΠΑΣΟΚ για την Ιονία Οδό , Indymedia Athens, 27/8/07,
http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=752934 [iii] Ο δρόμος μετακινείται, η λίμνη Καϊάφα όχι , Καθημερινή, 08/07/2007.
[iv] Δηλώσεις Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργου Σουφλιά για την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης για τη Βορειοδυτική Οδό Πελοποννήσου, 24/7/07,
http://www.minenv.gr/.../2007-07-24.dilosis.g.souflia.gia.ypografi.symbasis.....doc[v] Ιαματικές πηγές Καϊάφα, αναζητούνται... επενδυτές, Ριζοσπάστης, 15/4/2003.
[vi] Το έγκλημα με τις 18 τρύπες. Υστερία κατασκευής γηπέδων γκολφ στην Ελλάδα, Ελευθεροτυπία, 3/4/2005.
[vii] Τουρισμός για το Διεθνές Κεφάλαιο, Αριστερά!
http://www.koel.gr/index2.php?option=com_content&task=view&id=964...&Itemid=34[viii] 18 τρύπες σε ένα δάσος, Απηγανιάς: Αξιοποίηση ή Καταστροφή; Ελευθεροτυπία, 1/5/2005
[ix] Συνάντηση Σπ. Σπυρίδων με Διεθνή Επιχειρηματική Αντιπροσωπεία, Δελτίο τύπου, 21/08/2005.
[x] Αναγεννάται η Ολυμπία , Καθημερινή, 6/8/05.
[xi] Το έγκλημα με τις 18 τρύπες. Υστερία κατασκευής γηπέδων γκολφ στην Ελλάδα, Ελευθεροτυπία, 3/4/2005.
[xii] Αυτόθι.
[xiii] Αυτόθι.
[xiv] Ξενοδοχεία-Χωριά προς πώληση ή ενοικίαση, Καθημερινή, 3/5/2007.
[xv] Τι είναι η πατρίδα τους. Πωλείται όπως είναι κατοικημένο, Ελευθεροτυπία, 17/6/2007.
[xvi] Η υποκρισία με τα δάση - 30 εκατομμύρια ευρώ για τις «Προστατευόμενες Περιοχές» προσπάθησε να περικόψει το ΥΠΕΧΩΔΕ, Ελευθεροτυπία, 21/7/2007.
[xvii] Από τις υποσχέσεις Καραμανλή... στις αρρυθμίες Σουφλιά, Ελευθεροτυπία, 28/7/07.
[xviii] Ερωτήματα για τη σύλληψη 62χρονου στην Αρεόπολη για τις πυρκαγιές.
In.gr, 30/8/07,
http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=827585&lngDtrID=244 
